เรากำลังก้าวเข้าสู่สังคมยุค 5 G ในส่วนการดำเนินการด้านโลจิสติกส์ก็กำลังก้าวเข้าสู่ยุค 5PL เช่นกัน หลายคนอาจจะสงสัยว่าคำว่า 5PL นั้นหมายความอะไร คงต้องขอย้อนกลับไปให้คำนิยามขอคำว่า 1PL 2PL 3PL และ 4PL พร้อมๆ กันเสียก่อน

ในกระบวนการห่วงโซ่อุปทาน (ซัพพลายเชน) ตั้งแต่ต้นน้ำจนถึงผู้บริโภคยังปลายน้ำนั้นจำเป็นต้องอาศัยกิจกรรมด้านโลจิสติกส์เข้ามาสนับสนุน ไม่ว่าจะเป็นเรื่องของการขนส่ง การสื่อสารและประสานงาน เป็นต้น

1PL (First Party Logistics) จึงหมายถึง องค์กรธุรกิจที่เป็นผู้ทำกิจกรรมโลจิสติกส์ด้วยตนเอง เช่น ผู้ขาย หรือผู้ผลิตสินค้าเป็นผู้จัดเก็บสินค้า และขนส่งสินค้าไปให้ลูกค้าด้วยตนเอง

แต่อย่างไรก็ตามคงเป็นเรื่องยากในปัจจุบันที่จะมีธุรกิจใดที่สามารถดำเนินกิจกรรมโลจิสติกส์นั้นได้ด้วยตัวเองตลอดกระบวนการตั้งแต่ต้นน้ำ หรือเริ่มแหล่งวัตถุดิบจนไปถึงปลายน้ำถึงหรือส่งมอบสินค้าถึงมือผู้บริโภค ดังนี้จึงทำให้เกิด 2PL

2PL (Second Party Logistics) หมายถึง ผู้ให้บริการโลจิสติกส์ขั้นพื้นฐาน ซึ่งส่วนใหญ่ให้บริการขนส่งสินค้าเพียงอย่างเดียวที่มีความเชี่ยวชาญเฉพาะทาง เช่น ทางอากาศ (เครื่องบิน) ทางน้ำ (เรือบรรทุกสินค้า) ทางบก (รถบรรทุก) หรือทางรถไฟ ในการขนส่งสินค้าจากจุดต้นทางไปยังปลายทางหรือจุดกระจายสินค้า

3PL (Third Party Logistics) หมายถึง ผู้ที่ทำหน้าที่เป็นตัวแทน (Outsource) ของผู้ให้บริการโลจิสิติกส์ที่มีความเชี่ยวชาญในการให้บริการทั้งหมด หรือบางส่วนของกิจกรรมโลจิสติกส์ เช่น บริการด้านการขนส่ง ด้านคลังสินค้า การกระจายสินค้า บริการด้านการเงิน ด้านเอกสารต่างๆที่เกี่ยวข้อง ในการเชื่อมโยงและรับช่วงต่อการขนส่งในแต่ละรูปแบบของการขนส่งสินค้าจากต้นทางจนถึงจุดหมายปลายทาง ได้แก่ บริษัท Shipping agency หรือ Freight forwarder ต่างๆ  ตัวอย่าง เช่น บริษัท นิปปอน เอ็กซ์เพรส เอ็นอีซี ลอจิสติกส์ (ประเทศไทย) จำกัด หรือ บริษัทเคทีซีโกลบอลโลจิสติกส์ จำกัด เป็นต้น

4PL (Fourth Party Logistics) หมายถึง ผู้ที่ให้บริการปรึกษาหรือประสานแนวทางการใช้โลจิสติกส์ให้แก่ลูกค้าในการเลือก 3PL เพื่อให้มีการจัดการภายในห่วงโซ่อุปทานให้มีประสิทธิภาพ และประสิทธิผล แก่ลูกค้า เช่น บริษัท Chaintrack Systems

และ 5PL (Fifth Party Logistics) หรือผู้ให้บริการโลจิสติกส์บุคคลที่ห้า ทำหน้าที่เป็นผู้วางแผน ผู้รวบรวม จัดหา บริหารความมีส่วนร่วมให้แก่ลูกค้าทุกๆ PL ครบคลุมทุกกระบวนการโลจิสติกส์ผ่านทางรูปแบบ e-Business platform หรือนำเทคโนโลยีต่างๆ เช่น  Blockchain, Robotics ระบบ Automation หรือ Bluetooth ต่าง ๆ มาใช้ เช่น บริษัท Saga Logistics™ (SL)

คำถามที่ฝากไว้คิดต่อคือ 6PL (Sixth Party Logistics) นั่นหมายถึงใคร และมีหน้าที่อย่างไร

References
“Fifth Party Logistic Model (5PL)”. LogisticsGlossary. Retrieved 21 September 2018.
https://www.quora.com/Logistics-What-is-difference-between-1PL-2PL-3PL-4PL-services
https://www.linkedin.com/pulse/difference-between-1pl-2pl-3pl-4pl-5pl-chetak-logistics
https://th.routestofinance.com/3pl-ecommerce-logistics-warehousing-fulfillment
https://www.teralogistics.com/fifth-party-logistics-5pl-definition/
https://th.linkedin.com/showcase/5pl-fifth-party-logistics